Zoek

De vier Dreven  

De vier Dreven – met daartussen de Volencampen – vormen een gebied met een grote historische waarde. De huidige Waldeck Pyrmontdreef heeft deel uitgemaakt van de vroegere Lekdijk, die vanaf de Achterweg naar Goilberdingen liep. Deze dreef is de oudste van Culemborg en werd onder het bewind van Vrouwe Elisabeth aangelegd. Hij heette toen de Meisteeg. Later werd dit de Noorderdreef.

In de 18e eeuw klaagden veel reizigers over de slechte verbinding tussen Culemborg en Tiel. Dit leidde er toe dat er een zandweg werd aangelegd, de Tielse Zandweg. Deze liep via de huidige Elisabethdreef en de Lange Dreef naar de Beusichemsedijk. De huidige Wilhelminadreef werd vroeger in de volksmond de ‘Harddraversdreef ’ genoemd, omdat hier tijdens de paardenmarkt harddraverijen werden gehouden.

Tielse Zandweg, nu de Elisabethdreef.

De Volencampen – de graslanden tussen de vier dreven – kennen een geschiedenis die teruggaat tot de Middeleeuwen. De graslanden hoorden toen bij het Kasteel Culemborg en waren in gebruik als paardenweiden. Bijna nergens in Nederland zijn dergelijke weilanden bewaard gebleven. De Dienst der Domeinen – het vastgoed- en ontwikkelingsbedrijf van de Nederlandse Staat – is eigenaar van de Volencampen. Sinds 1 november 2002 wordt het gebied gepacht door het Geldersch Landschap, de organisatie die tot doel heeft natuur en landschap in de provincie Gelderland te beschermen.

TBC-tram

Aan het begin van de 20e eeuw liep er een tramverbinding tussen Tiel en Culemborg, de zogenaamde TBC-tram. De tramlijn liep dwars door de Voorkoopstraat, via de Hond naar de Tielse Zandweg en dan verder de stad in. Vaak moest de tram ongeveer ter hoogte van het voormalige Sint Barbara Ziekenhuis even wachten. Waar de rails lagen is nu een wandelpad. Een van de conducteurs was ene Van Mourik. Hij vertelde in de Culemborgse Courant in 1964 over de TBC-tram de volgende anekdote: ‘Een van de machinisten was een visser in hart en nieren. Nu waren de sloten langs de Volencampen in die dagen wat breder dan tegenwoordig en er zat lekker wat vis in. Als we nu op de Elisabethdreef moesten wachten, stapte de machinist van de machine en dan ging hij gauw even de sloot langs. Het is wel gebeurd dat hij kans zag in die korte spanne tijd, onder de aanmoedigende kreten van de passagiers, drie snoeken te strikken.’

De tramlijn is nooit rendabel geweest en in 1918 is hij dan ook opgeheven. Kort daarna heeft men het voorste stuk van de Tielse Zandweg, tot aan de Oostersingel, omgedoopt in Elisabethdreef. In die tijd stond er op de hoek van het Voorburg en de Elisabethdreef een muziektent waarin de plaatselijke muziekverenigingen op de zondagavonden hun concerten gaven. In 1928 heeft men de Noorderdreef de naam Waldeck Pyrmontdreef gegeven en het stuk Tielse Zandweg tussen de Elisabethdreef en de Wilhelminadreef de naam Van Pallandtdreef, naar twee grafelijke families die Culemborg tussen 1555 en 1714 regeerden.