In het begin van de 20e eeuw was hier in Culemborg, in het Vierheemskinderstraatje, al een borstel- en kwastenfabriek gevestigd. Dit was het bedrijf van Pou de Kruijf. Hij verhuisde op 14 oktober 1918 naar Eindhoven (Woensel) en vestigde zijn bedrijf aan De Vriesstraat 44. Hij noemde zijn bedrijf de Culemborgsche Borstel- en Kwastenfabriek.
Waarschijnlijk heeft De Kruijf het interessant gevonden zijn fabriek te vernoemen naar Culemborg waar hij het vak geleerd had en waar zijn oudste zoon Christoffel in 1914 was geboren. Op 25 februari 1930 werd de NV Culemborgsche Borstel- en Kwastenfabriek door brand verwoest en kort daarop herbouwd. Na het overlijden van Pou de Kruijff hebben zijn zonen het bedrijf verder voortgezet. Peter de Kruijff in de Vriesstraat in Eindhoven en Christoffel de Kruijf in Waalre. De Culemborgsche Borstel- en Kwastenfabriek was de vaste leverancier van borstels en kwasten aan het Philips concern.
Kwastenfabriek van Van Dam
Door de verplaatsing van de borstel en- kwastenfabriek van P. de Kruijf naar Eindhoven werden een aantal Culemborgse borstel- en kwastenmakers werkloos. Een van de voormalige werknemers van dat bedrijf, de heer Benda, zocht contact met Harrie van Dam met de vraag of het niet mogelijk was om samen een kwastenfabriek op te zetten. Deze Harrie van Dam was een zakenman die op vele terreinen actief was. Hij kocht en verkocht allerlei producten maar was ook eigenaar van een winkel aan de Oude Vismarkt 13. Bij die winkel hoorde een drukkerij waar o.a. de Culemborgse Courant werd gedrukt. Harrie van Dam zag wel wat in een kwastenfabriek en men heeft toen in de Tulpstraat 60 (oostzijde) van de familie Hazendonk het pand van de voormalige sigarenfabriek ‘Cuhaveno’ gehuurd.
In die tijd was het maken van kwasten, behalve de haarbewerking, nog handwerk. Het belangrijkste van een kwast maken is de vormgeving.
Vooral op het gebied van de platte kwasten was er in het buitenland nogal wat automatisering. Van Dam heeft toen in Canada een machine gekocht. In dat land was namelijk een kwastenfabriek die zelf een aantal kwastenmachines had ontwikkeld. De verkoop van die machines was hier in Europa in handen van een Zweeds bedrijf. De directie van Van Dam is toen samen met twee mensen van de technische dienst naar Zweden gegaan om die machine te kopen. Die machine kostte 96.000 gulden. Dat was in die tijd een hele investering.
Goudhaantje
Sinds het jaar 2000 heeft de firma Van Dam, naast de normale kwasten, kwasten van topkwaliteit onder de merknaam ‘Het Goudhaantje’ aan haar assortiment toegevoegd. Sindsdien ging de productie weer langzaam omhoog met enkele honderdduizenden kwasten per jaar. De door de firma Van Dam geproduceerde kwasten bestaan voor 90% uit varkenshaar. Tegenwoordig heb je ook kunststof haren maar die zijn nog in de minderheid. Varkenshaar komt voor het grootste gedeelte uit China. Het varkenshaar is er in verschillende kwaliteiten. Dat ligt eraan waar het varken geleefd heeft. Als het in een koude streek geleefd heeft dan is het haar van betere kwaliteit dan wanneer het varken uit een wat warmere streek komt.
De enige bewerking met betrekking tot het varkenshaar die binnen de kwastenfabriek van Van Dam nog gebeurd is het mengen van het haar. In de mengmachine kunnen twee kwaliteiten haar door elkaar worden gemengd. Ook kan men twee kleuren haar door elkaar mengen zoals wit en zwart. Het haar van de kwast wordt dan grijs. Het mengen duurt ongeveer tien minuten.
De laatste machine die door de firma Van Dam is aangekocht is een vul en kit machine. In deze machine wordt het bosje haar afgewogen, dan door een grijpertje opgepakt en in een busje geplaatst. In dat busje wordt het bosje haar in een vorm gedrukt zodat de bovenkant van het haar een mooie ronde vorm heeft, dan wordt het uitgetrokken, en gaat er een twee componentenlijm in. Daarna wordt de steel aangebracht. Tot slot wordt er een touwtje om het haar heen gewikkeld. Dit touwtje heeft tot doel, om als na een tijdje het haar van de kwast is afgesleten, de kwast weer op zijn oude lengte te brengen. Dit gebeurt door het verwijderen van het touwtje. Verder wordt het aangebrachte touwtje langs een lijmrol gehaald. De bedoeling daarvan is om van het omwonden touwtje een geheel te maken.
Het vullen van de kwast gebeurde vroeger nog grotendeels met de hand. Hierbij gaat er wat zand achter in het haar. Dit zand wordt gebruikt als een soort van wig waardoor het haar strak in het busje komt. Als de kwasten zover klaar zijn moeten ze schoon gemaakt worden. Dit gebeurt door een machine die de kwasten gaat kammen en kloppen om zo het vuil en de losse haren te verwijderen.
Tot slot wordt met de verpakkingsmachine een folie hoesje om het haar aangebracht. Op dit hoesje wordt een barcode geplakt en als laatste wordt de merknaam op de steel aangebracht.
